ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Ε?

Πώς παρεμβαίνει ο Παιδοψυχίατρος;

Α.

Η πρώτη συνεδρία γίνεται με τους γονείς για την λήψη ενός πολύ καλού Παιδοψυχιατρικού ιστορικού και την ανάπτυξη ενός διαλόγου σχετικά με την παρούσα δυσκολία του παιδιού. Κατόπιν γίνεται η Παιδοψυχιατρική εκτίμηση και η ανακοίνωση στους γονείς για το υπάρχον πρόβλημα, η αιτιολογία των συμπτωμάτων και η πρόγνωση με κατανοητή γλώσσα χωρίς ψυχιατρικούς όρους.
Στην πορεία καθορίζεται το ανάλογο θεραπευτικό πρόγραμμα το οποίο έχει ως στόχο την άμεση ανακούφιση του παιδιού από τα συμπτώματα και την συμβουλευτική καθοδήγηση των γονέων.
Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει συνεργασία του παιδοψυχιάτρου με όλους τους θεραπευτές που θα εμπλακούν με το περιστατικό όπως εργοθεραπευτής, λογοθεραπευτής, ψυχολόγος, φυσικοθεραπευτής, ειδικός παιδαγωγός, καθώς επίσης και με τους γιατρούς άλλης ειδικότητας π.χ. Παιδίατρος, Παιδονευρολόγος, Παθολόγος,κ.α. με σαφή όρια ο καθένας.
Ακόμη, πρέπει να τονιστεί ότι το σχολείο είναι ένας χώρος με τον οποίο πρέπει ο Παιδοψυχίατρος να έχει άμεση επικοινωνία εφόσον το επιθυμούν οι γονείς. Τέλος πρέπει να σημειωθεί ότι η ψυχική υγεία του παιδιού και της οικογένειας πρέπει να αντιμετωπίζεται από ειδικούς που είναι σωστά εκπαιδευμένοι και καταρτισμένοι.

Ε?

Πότε πρέπει να ανησυχούν οι γονείς και να απευθυνθούν σε Παιδοψυχίατρο;

Α.

Η ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας δεν είναι ίδια σε όλα τα παιδιά και αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους δείκτες πρόβλεψης των ακαδημαικών επιδόσεων και του νοητικού δυναμικού του παιδιού. Κάποια παιδιά καθυστερούν να μιλήσουν και εξακολουθούν να χρησιμοποιούν χειρονομίες και ήχους για να μπορέσουν να επικοινωνήσουν, να εκφράσουν τα συναισθήματά τους και τις ανάγκες τους.
Μερικές φορές επειδή οι γονείς μπορούν να συνεννοηθούν με το παιδί τους μέσω νοημάτων (χειρονομίες, ήχους) καθυστερούν να απευθυνθούν στον ειδικό. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου τα παιδιά μετά την ηλικία των δύο χρόνων δεν είναι σε θέση να κάνουν μικρές προτάσεις, μιλάνε "ακαταλαβίστικα", δεν χρησιμοποιούν χειρονομίες. Αυτά είναι τα συμπτώματα για τα οποία δεν πρέπει να αδιαφορήσουν οι γονείς λέγοντας : "μικρό είναι ακόμη,θα τα πεί όλα απότομα".
Επίσης, όταν εμφανίζεται ξαφνική αλλαγή στην συμπεριφορά του παιδιού ή του εφήβου (πχ. επιθετικότητα, νευρικότητα,ανησυχία,άρνηση για σχολείο,πτώση σχολικής επίδοσης,διαταραχή ύπνου,απομόνωση από φίλους κ.α.) οι κηδεμόνες του παιδιού πρέπει να κινητοποιηθούν άμεσα,πηγαίνοντας στον Παιδοψυχίατρο.
Ακόμη, άλλες περιπτώσεις όπως υπερκινητικότητα δυσκολίες στην πρόληψη τροφής (νευρογενής ανορεξία, νευρογενής βουλιμία) διαταραχές ύπνου, τικ, μαθησιακές δυσκολίες, νοητική υστέρηση, αγχώδεις διαταραχές, άγχος αποχωρισμού, φοβίες, πανικός κ.α., δυσκολίες στη διάθεση (στενοχώρια, μελαγχολία), διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (πχ. αυτισμός κ.α.) είναι καταστάσεις που θέλουν αντιμετώπιση και καθοδήγηση από τον ειδικό.
Τέλος υπάρχουν και κάποια άλλα θέματα στην Ψυχιατρική Παιδιών και Εφήβων που θα πρέπει να λάβουν συμβουλευτικό – θεραπευτικό προσανατολισμό όπως η κακοποίηση – παραμέληση παιδιού, το διαζύγιο, η υιοθεσία, το πένθος σε μια οικογένεια ,η απόπειρα αυτοκτονίας.

Ε?

Αν το παιδί μου πάρει φάρμακα θα χρειαστεί να τα παίρνει για μια ζωή;

Α.

Η χορήγηση φαρμάκων δίνεται τόσο στην οξεία φάση για την ανακούφιση των συμπτωμάτων όσο και για την πρόληψη των υποτροπών. Ο χρόνος θεραπείας για κάθε περίπτωση είναι διαφορετικός, με σκοπό την σταδιακή διακοπή. Άρα δεν χρειάζεται να τα παίρνει για μια ζωή.

Ε?

Το παιδί μου δεν μιλάει ακόμη. Πρέπει να το πάω σε λογοθεραπευτή;

Α.

Πάνω απ΄όλα όταν διαπιστώσετε ότι το παιδί σας έχει καθυστέρηση στην ομιλία του, πρέπει να επισκεφθείτε έναν Παιδοψυχίατρο για να εκτιμήσει για ποιόν λόγο δεν μιλάει και να θέσει τη διάγνωση.

Με βάση αυτή, θα παραπεμφθεί στον λογοθεραπευτή για να ακολουθήσει το ανάλογο θεραπευτικό πρόγραμμα. Δυστυχώς υπάρχουν πολλά παιδιά που βρίσκονται σε προγράμματα λοθεραπευτικά και εργοθεραπευτικά χωρίς να έχει τεθεί διάγνωση από τον Παιδοψυχίατρο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλές φορές το παιδί να μην έχει την αναμενόμενη εξέλιξη.

Ε?

Μήπως στιγματίσει εμένα ή το παιδί μου η επίσκεψη στον Παιδοψυχίατρο;

Α.

Πολλοί γονείς πανικοβάλλονται με την ιδέα ότι χρειάζεται να απευθυνθούν σε Παιδοψυχίατρο. Ωστόσο όλοι αυτοί οι γονείς θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι η πρόληψη πάντα είναι καλύτερη από την θεραπεία καθώς και ότι η θεραπεία είναι προτιμότερη από την παραίτηση. Τέλος είναι σημαντικό να βρούν την δύναμη να αγνοήσουν όλα αυτά τα ταμπού και τις προκαταλήψεις που επηρεάζουν την καθημερινότητά τους γιατί δεν τους αφήνουν να κάνουν ότι καλύτερο μπορούν για τους ίδιους και για τα παιδιά τους.

Ε?

Θέλουμε να χωρίσουμε. Τι πρέπει να πούμε στο παιδί μας;

Α.

Πάνω απ΄όλα οι γονείς πρέπει να είναι σίγουροι για την απόφασή τους. Μετά θα το ανακοινώσουν μαζί στο παιδί λέγοντας: "Εμείς αποφασίσαμε να ζούμε σε διαφορετικά σπίτια δεν μπορούμε να είμαστε μαζί. Εσάς όμως θα σας αγαπάμε και θα σας φροντίζουμε το ίδιο, όπως και πριν".

Ε?

Το παιδί μου μπήκε στην εφηβεία. Θέλει να βγαίνει συνέχεια έξω. Τι να κάνω;

Α.

Είναι λογικό ο έφηβος ή η έφηβη να θέλει να βγαίνει περισσότερο έξω από το σπίτι και να διεκδικεί περισσότερη ελευθερία. Αυτό από τη μία πλευρά ενέχει πολλούς κινδύνους από την άλλη όμως, ο έφηβος πρέπει να αναλάβει κάποιο ρίσκο για να ενηλικιωθεί ψυχοκοινωνικά. Σαφώς παρέχουμε τόση ελευθερία όση θεωρούμε εμείς ότι μπορεί να διαχειριστεί, σκεπτόμενοι πάντα τον πιθανό κίνδυνο, απαραίτητος όμως για να μπορέσει να εξελίξει την ικανότητα να προστατεύσει τον εαυτό του.

Αυτό απαιτεί από την πλευρά μας μεγάλη διπλωματία και ευελιξία.

Ε?

Το παιδί μου όταν θέλει κάτι κλαίει, φωνάζει, κάνει εμετό μέχρι να γίνει το χατήρι του. Τι να κάνω;

Α.

Προφανώς για να συμπεριφέρεται έτσι το παιδί θεωρεί ότι με αυτόν τον τρόπο θα γίνει το δικό του, διότι αυτό έχει διδαχθεί από τους γονείς του, χωρίς όμως εκείνοι να το έχουν συνειδητοποιήσει αυτό.

Κάποιες φορές τα παιδιά μπορούν να εξηγήσουν με λογικά επιχειρήματα, ότι οι γονείς τους έχουν άδικο. Τότε πρέπει να υποχωρούν.

Αν όμως οι γονείς κρίνουν ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν πρέπει να υποκύψουν, τότε αυτή η στάση τους είναι απαραίτητη να τηρηθεί. Δεν θα πρέπει να φοβηθούν από τις φωνές και τα κλάματα του παιδιού, αλλά να διατηρήσουν την ψυχραιμία τους και την υπομονή τους.

Έτσι το παιδί λαμβάνει διπλό μήνυμα ότι αφενός δεν γίνεται να πραγματοποιούνται όλες οι επιθυμίες του και αφετέρου ότι αυτός ο τρόπος που διάλεξε (φωνές, κλάματα κ.α.) δεν φέρνει θετικά αποτελέσματα.